Güneş Isı Penceresi(GIP), doğada varolan enerjiden yararlanmaktır. Ülkemizin yerkürede güneş ışınlarından bolca nasibini alabildiği bir konumda olması avantajını kullanacağız. Özellikle Orta ve Güney Anadolu bölgelerinde kışın bile güneşli günlerin çok olmasını değerlendireceğiz.
Amaç mekan ısıtma olduğundan, güneşin kış aylarındaki konumuna dikkat ederek evin güneş alan duvarını bulmak gerekecektir. Şekil 1’de görüldüğü gibi kış aylarında güneş fazla yükselmemektedir. Bu nedenle GIP, kışın güneşin doğup battığı tarafa monte edilecektir.
Şekil:1
Mekan ısıtma amacıyla geliştirilen GIP, yüksek teknoloji gerektirmeyen ucuz kaynaklarla yapılabilmektedir. Panel esas olarak, cam çerçeve içerisinde siyah renkli bir metal levhadan ibarettir. Duvara monte edilecek alt yüzeyinde yalıtım yapılacaktır. Şekil 2’de görülebileceği gibi katmanlar: 1) Cam ve çerçeve 2) Siyah Levha 3) Yalıtım 4) Panel gövdesi.
Şekil: 2
Güneş ısısını üzerinde toplayabilecek bir siyah levhadan ibaret bir çerçeve olan cihaz, güneşin gün boyunca en uzun süre kaldığı bir duvara monte edilir. Burada dikkat edilecek husus, cihaz içinde ısınan havanın yükselmesinden yararlanacak şekilde dikey bir tasarım yapmaktır. Evin alt katlarından çekilerek cihazın alt kısmına giren nispeten serin hava, cihaz içinde yükselirken en yukarıdan ev içine üflenecektir. Bu devri daim sürecinde ev sıcaklığına hep eklemeler olacaktır. Güneş ısısı varolduğu sürece devam edecek bu sirkülasyon teorik olarak evin içi güneş ısısının panelde biriktirdiği ısının sıcaklığına kadar devam edecektir.
Bu devridaimi hızlandırmak için ya panel girişine ya da çıkışına küçük bir fan yerleştirmek zaman açısından verimliliği artıracaktır. Şayet ev sıcaklığının belli bir noktaya kadar yükselmesi istenirse, fan elektrik devresine bir termostat eklenebilir.
GIP ile evin bağlantısını sağlayacak giriş çıkış kanallarının ev tarafına konacak menfezlerin gerektiğinde tamamen kapatılabilecek düzeneği olmalıdır. Zira özellikle yaz aylarında eve sıcak hava girmesi istenmeyecektir. Şekil:3’de bazı menfez örnekleri verilmiştir.
Şekil:3
Mekan ısıtmada kullanılmak üzere geliştirilen bu sistem ısınma ihtiyacının tamamını karşılamak iddiasında değildir. Ancak yukarıdaki ilkeler ışığında varolan güneş enerjisinden olabildiğince çok yararlanmak amaçlanmaktadır. Bir başka deyişle ne kadar güneş ısısını kullanabilirisek o kadar fosil yakıt veya başka bir kaynak kullanmaktan tasarruf etmiş olacağız. Böylece çevre kirliliğene yol açan atık gaz salınımına da tasarruf sağlıyarak çevreci bir yaklaşım örneği yaratmış olacağız.
Son olarak GIP, hiç bir işletme maliyeti olmadığından sürdürülebilir bir enerji kaynağı olarak sonsuz kullanım süresine sahiptir.
Aşağıdaki resimlerde görülen uygulamada bahçe katından emilen hava, ısınarak yükselmekte ve ikinci kattan evin içine verilmektedir.
UYGULAMA ÖNERİLERİ
Güneş Isı Penceresi’nin büyüklüğü tamamen kişisel bir bütçe imkanına bağlıdır. Yani ne kadar büyük olursa o kadar daha fazla güneş ısısından yararlanma olanağı olacağı açıktır. Burada bir kısıtlama yoktur ama örnek olarak 3 katlı bir evin ısınmasına dişe dokunur bir katkı sağlayacak yüzeyin 10 m2’den küçük olmaması gerekir.
Türkiye’de satışa sunulan bazı ithal ürünlerin çok küçük oldukları gözlenmiştir. Ayrıca bu ithal ürünlerdeki sistemler ısınma yüzeyine giren havayı dışarıdan almaktadır. Bu durumu eve hep taze hava giriyor diye övmelerine karşın hep soğuk hava emilmesi sisteme çok yük getireceğinden yeterince ısınma sağlıyamıcağını düşünmekteyiz.
Burada önerilen GIP uygulamasında taze hava almak istendiğinde, panelin en altına yapılacak bir sürgüden yararlanılabilir. Daha kolayı ise, evin hava emilen katındaki pencerelerden istenildiği kadar temiz hava almaktır. Yaz aylarında sıcak hava istenmediğinde, eve sıcak hava üfleyen menfez kapatılarak, GIP’ın en üstüne yapılacak bir sürgüden sıcak havanın atmosfere atılması sağlanabilir.
BAZI ÖRNEKLER
Güneş Isı Paneli benzeri bazı uygulamaların resimleri aşağıda verilmiştir.
